درد تنهايى آشنا و غريبه نمى‌شناسد و همراه هميشگى بسيارى از افراد در زندگى شلوغ شهرى امروزى ماست. با وجودى که افراد زيادى پيرامون ما هستند امّا ارتباط برقرار کردن بسيار دشوار شده است. دو دليل عمده براى اين پديده وجود دارد. يکى جامعه‌شناختى و ديگرى روان‌شناختى.
 براى هزاران سال، مردم در روستاهاى کوچک و محدود زندگى مى کردند. آن‌ها تمام افراد خانواده و دوستان نزديکشان را در کنار داشتند. آن‌ها در ميان همان افراد بزرگ مى‌شدند، مدرسه مى‌رفتند، کار مى‌کردند، زندگى مى‌کردند و سرانجام مى‌مردند. آن‌ها لازم نبود هيچ کار خاصى انجام دهند تا بخشى از آن اجتماع باشند. همانجا به دنيا مى‌آمدند و بخشى از همان اجتماع بودند. امّا ظرف ١٠٠ سال اخير، اجتماع دچار تغييرات بزرگى گشته است که بر اثر آن، مشکل انزواى شهرى به وجود آمده است.
 اين تغييرات جامعه‌شناختى شامل چهار عامل اصلى هستند:
 ١- مهاجرت جمعيت به شهرهاى بزرگ در پى انقلاب صنعتى
٢- پيشرفت وسايل حمل و نقل و ايجاد روزافزون جوامع سيّار و در نتيجه از دست دادن خانواده بزرگ.
 ٣- از هم پاشيدن هسته خانواده به خاطر پذيرش اجتماعى طلاق.
 ٤- و از دست دادن سابقه دوستى با افراد به خاطر دورشدن آن‌ها در جستجوى آموزش، کار و زندگى بهتر.
 ما هنوز راهبردهاى تطبيقى مناسب را براى کنار آمدن با اين تغييرات وسيع به وجود نياورده‌ايم. امروزه مردم سعى در تطبيق دادن خود با تنهايى، انزوا، تغييرات مداوم، کارهاى پراسترس، خانواده‌هاى تک والدينى (پدر يا مادر) و لزوم بازسازى سيستم‌هاى پشتيبان اجتماعى مى‌نمايند. بسيارى از افرادى که به مشاوره مراجعه مي‌کنند، درگير اين موضوعات هستند.
 يکى از راه حل‌هاى کليدى براى مقابله با انزواى شهرى، عضويت در گروه‌هايى است که براى فرد، معنى‌دار و لذت‌بخش باشد. موضوع مورد علاقه خود را انتخاب کنيد. حتماً گروه‌هاى مختلفى را با همان علاقه‌مندى پيدا خواهيد کرد. من در بعضى از سمينارهايم به شرکت‌کنندگان پيشنهاد مي‌کنم که حداقل در سه گروهى که احساس همنوايى و پذيرش مى‌کنند عضو شوند. عضويت به خودى خود، مزايايى به همراه خواهد داشت.
 البته پيوستن و عضو شدن در گروه‌ها براى برخى افراد راحت نيست. در اين صورت به احتمال زياد دلايل روان‌شناختى مانع اين کار مى‌شود. برخى افراد داراى تجربيات آسيب‌زا از محيط خانواده‌شان هستند. خانواده نخستين گروهى است که ما به عضويت آن در مى‌آئيم. اگر در محيط خانواده به افکار و احساسات شما احترام گذاشته نشود آنگاه شما نيز از فکر کردن به عضويت در هيچ گروه ديگرى احساس آرامش و راحتى نخواهيد کرد. چنين تجربه دردناکى مى‌تواند در فرد به ايجاد هراس (فوبيا) از گروه‌هاى اجتماعى بينجامد. اگر فکر کردن به مشارکت در يک گروه براى شما تهديدآميز و اضطراب‌آور جلوه مى‌کند، احتمالاً دچار چنين هراسى هستيد.
 و سرانجام اين که اگر خودتان تجربه ناخوشايندى از پيوستن به گروه‌هاى اجتماعى نداريد امّا در خانواده‌اى بزرگ شده‌ايد که پدر و مادرتان چنين مشکلى داشته‌اند، شما نيز ممکن است ياد گرفته باشيد که از پيوستن به گروه‌ها بترسيد زيرا آن‌ها چنين بودند.
 هم‌اکنون روش‌هاى درمانى خيلى خوبى در حوزه روان‌درمانى وجود دارند که به مردم حل مشکل هراس از نزديک شدن و ارتباط برقرار کردن با افراد يا گروه‌ها کمک مى‌کنند. تجربيات آسيب‌زاى خانوادگى يا گروهى را مى‌توان به کمک اين روش‌ها خنثى کرد. درمان‌هايى که بيشترين نرخ موفقيت را به همراه دارند عبارتند از REMAP (يک الگوى درمانى جديد و جالب که با به کارگيرى طب فشاري- از روش‌هاى درمانى مخصوص به چين که در آن نقاط خاصى از بدن با فشار انگشت تحريک مى‌شود- حساسيت‌زدايى سريع ازدردهاى هيجانى را تسهيل مى‌کند)، EFT (تکنيکى در روان‌درمانى با هدف حساسيت‌زدايى. در اين تکنيک هنگامى که بيمار بر روى يک موضوع خاص تمرکز مى‌کند، ضربات ملايمى به نقاط طب‌سوزنى وارد مى‌آيد.) و EMDR (شکلى از روان‌درمانى با هدفِ پرداختن به خاطره‌هاى ناگوار، کاستن تأثيرات بلند مدّت آن‌ها و کمک به بيمار در ايجاد و توسعه سازوکارهاى انطباقى بيشتر.)و تمرکز تجربى (در روان‌درمانى، منظور از تمرکز، يعنى نگاه داشتن توجه باز و بدون قضاوت فرد به چيزى که مستقيماً تجربه مى‌شود امّا هنوز به کلام در نيامده است). پژوهش‌ها نشان مى‌دهند که اين روش‌ها سريع‌تر و اثر بخش‌تر از روش‌هاى قديمى درمان که متکى بر صحبت کردن با بيمار هستند، مى‌باشند.
 با وجودى که اين روش‌هاى درمانى مربوط به پيشرفت‌هاى اخير در حوزه روان‌درمانى هستند امّا تعداد فزاينده‌اى از روان درمانگران به آن‌ها علاقه‌مند شده‌اند. کسانى که اين رويکردهاى جديد را فراگرفته‌اند دريافته‌اند که بسيارى از مشکلات ديرپا را مى‌توان به کمک آن‌ها در مدت کوتاهى از بين برد. به جاى چند سال، برخى از موضوعات فقط به چند ماه درمان نياز داشته‌اند. گاهى اوقات حتى پس از يک جلسه درمان، اثرات آن آشکار گشته است. با برطرف شدن موانع روان‌شناختى و افزودن افراد جديد به زندگى خود، کيفيت زندگى بلافاصله بهبود خواهد يافت.

 ترجمه: کلینیک الکترونیکی روان‌یار

منبع

"Alone In The Crowd, Steve B. Reed, L. P. C., L. M. F. T.,
www.psychotherapy-center.com

مقالات مرتبط

* اختلال اضطراب اجتماعی چیست ؟