اين اختلال شخصيتى با رفتار پرزرق و برق، نمايشى و برونگرا در افراد هيجانى و تحريکپذير مشخص است. معهذا در کنار ظاهر پرزرق و برق اين افراد، غالباً ناتوانى براى برقرارى وابستگیهاى عميق و ديرپا وجود دارد. بيماران مبتلا به اختلال شخصيت نمايشى رفتار توجه طلبانه بارزى نشان میدهند. اين افراد تمايل به مبالغه در افکار و احساسات خود داشته و سعى میکند هر چيزى را مهمتر ازآنچه واقعاً هست جلوه دهند. وقتى کانون توجه نباشند و مورد تعريف و تمجيد قرار نگيرند، ممکن است حملات کجخلقى و گريه و زارى به راه انداخته و ديگران را متهم سازند.
مکانيسمهاى دفاعى عمده شخصيتهاى نمايشى واپس زدن و تجزيه است. چنين بيمارانى از احساس واقعى خود بيخبرند و قادر به توضيح دادن انگيزههاى خود نيستند. تحت استرس، واقعيتسنجى آنها به آسانى در هم میشکند.
DSM-III-R ملاکهاى تشخيصى اختلال شخصيت نمايشى را به اين شرح توصيف نموده است: الگوى نافذ هيجانزدگى و توجهطلبى، که در اوائل بزرگسالى شروع شده و خود را در زمينههاى گوناگون نشان میدهد و حداقل با چهار مورد از خصوصيات زير مشخص است: ١) مستمراً طالب اطمينانبخشى، تعريف و تمجيد و توافق ديگران است. ٢) از نظر ظاهر و رفتار به طرزى نامناسب اغواگرى جنسى دارد. ٣) شديداً نگران جذابيت جسمى است. ٤) هيجانات را بامبالغه نامتناسب نشان میدهد. مثلاً با شوق و حرارت آشنايان اتفاقى را در آغوش میکشد، روى مسائل احساساتى جزئى اشک میريزد، حملات کجخلقى دارد. ٥) در موقعيتهائى که کانون توجه نيست احساس ناراحتى میکند. ٦) هيجانات را سطحى و با تغييرات سريع ابراز میکند. ٧) خودمدار است و اعمال او معطوف به کسب ارضاء فورى است، براى ناکامى و ارضاء تاخيرى تحمل ندارد. ٨) سبک گفتار پر آب و تاب اما فاقد تفصيل است. |