روانشناسى علمى نوین به تجربى بودن خود افتخار می‌کند. یعنى اصول روانشناسى امروزى براساس آزمایش‌هاى بخوبى کنترل شده و قابل تکرار بوجود آمده‌اند. اصولاً، هر آزمایش ترتیب دادن شرایط یا روش‌ها به منظور امتحان یک فرضیه است، طرح هر آزمایش متمرکز است بر: (a) خود شرایط پیشایند، که معمولاً متغیرهاى مستقل (یا متغییرهاى تجربی) نامیده می‌شوند، و (b) حاصل یا نتایج آزمایش، که معمولاً متغیرهاى وابسته خوانده می‌شود. جنبه‌ بسیار مهم هر آزمایشى این است که کنترل بر متغییرهاى مستقل وجود داشته باشد بطورى که روابط علت- معلول بدون ابهام قابل کشف باشد.