همه کودکان دوران رشد و تکامل را از نوزادی تا نوجوانی بدون مشکل طی نمی‌نمایند. هر کودک موجودی منحصر به فرد است و گاهی بروز مشکلات متفاوت به تغییراتی در احساسات و رفتار او منجر می‌شود که می‌تواند زندگی وی و اطرافیانش را مختل کند. روان‌پزشکان کودک و نوجوان پزشکانی هستند که برای درمان کودکان و نوجوانانی که دچار این مشکلات هستند آموزش‌های تخصصی دیده‌اند.
پرسش: چرا والدین فرزندان خود را نزد روان‌پزشک کودک می‌آورند؟
پاسخ: وقتی فرزندان غمگین، لجباز، حرف نشنو یا بدرفتار شوند، سازگاریشان با محیط مختل گردد و یا به مصرف مواد اعتیادآور روی آورند، والدین نگران می‌شوند. گاهی والدین ممکن است نگران وضعیت رشد و تکامل، تغذیه و نحوه تطابق فرزندشان با خانواده، دوستان و مدرسه باشند. اغلب خانواده‌ها نگرانی خود را ابتدا با پزشک خانواده یا مشاور مدرسه در میان می‌گذارند و این افراد ممکن است خانواده را به روان‌پزشک کودک و نوجوان ارجاع دهند. روان‌پزشک کودک و نوجوان فردی است که در مورد مشکلات رفتاری عاطفی و آن دسته از بیماری‌های روانی که می‌توانند کودکان و نوجوانان را مبتلا نمایند و کلیه عوامل مرتبط با آنان آموزش‌های ویژه دیده است.
پرسش: چه نوع ارزیابی‌هایی انجام می‌شود؟
پاسخ: روان‌پزشک کودک و نوجوان به دقت به نگرانی‌های شما در مورد فرزند و خانواده‌تان گوش فرا می‌دهد و از منابع دیگر نیز مانند اعضای خانواده، پزشک خانواده، مدرسه و دیگر افرادی که در زندگی فرزند نقش مهمی دارند نیز اطلاعاتی کسب می‌نماید. روان‌پزشک کودک و نوجوان به شما می‌آموزد که چگونه در مورد ارزیابی‌های روان‌پزشکی پاسخ دهید. در معاینه روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان ممکن است از گفتگوی دوطرفه، نقاشی یا بازی برای درک مسأله کمک گرفته شود. ممکن است از کودک یا نوجوان در مورد دیدگاهش نسبت به مشکل و این نیز که چگونه با خانواده، دوستان، مربیان و همشاگردی‌هایش کنار می‌آید سوالاتی پرسیده شود. به طور کلی می‌توان گفت که نقاط قوت و ضعف کودک یا نوجوان و همچنین مشکلات او کاملاً مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
پرسش: اگر یک مشکل جسمی باعث ایجاد علایم روانی شده باشد چه اقداماتی انجام می‌شوند؟
پاسخ: به عنوان یک پزشک، روان‌پزشک کودک و نوجوان در مورد بیماری‌های جسمی نیز که بر افکار، احساسات و رفتارهای افراد اثر می‌گذارد آموزش دیده است. او همچنین از اثر هیجانات، احساسات، افکار و رفتارها بر بیماری‌های جسمی مطلع است. از آنجا که روان‌شناس کودک و نوجوان خود یک پزشک است، در برنامه‌ریزی درمان‌های روان‌پزشکی نیز دیدگاه یک پزشک مسوول را حفظ می‌نماید و حتی ممکن است برای برنامه‌ریزی کامل‌تر با پزشک خانوادگی فرزندتان مشاوره نماید.
پرسش: درمان‌های روان‌پزشکی چه مدت طول می‌کشد؟
پاسخ: برخی کودکان و نوجوانان به درمان‌های کوتاه مدت (تا 12 جلسه) پاسخ خواهند داد. اگر بیماری مدت زیادی طول کشیده یا پیچیدگی‌های خاصی داشته باشد ممکن است درمان بلندمدت‌تری ضرورت پیدا کند. گاه برخی بیماری‌های مزمن روان‌پزشکی احتیاج به مواظبت مداوم دارند. شما می‌توانید در مورد اهداف درمان و طول مدت آن با روان‌پزشک کودک و نوجوان به گفتگو بنشینید.
پرسش: آیا اطلاعات محرمانه باقی خواهد ماند؟
پاسخ: روان‌پزشک کودک و نوجوان هرگز بدون رضایت شما اطلاعاتی از شما یا فرزندتان را با دیگران در میان نخواهد گذاشت مگر اینکه از نظر قانونی مجبور به ارائه اطلاعات به مراجع ذیصلاح رسمی باشد.
پرسش: چه درمان‌هایی انجام می‌شود؟
پاسخ: در برنامه‌ریزی درمان‌های روان‌پزشکی مشکل فرزند شما، همچنین نقاط قوت و ضعف شخصیت فرزندتان
، مسائل مرتبط با خانواده، مدرسه و دیگر منابع اجتماعی در نظر گرفته می‌شود. روان‌پزشکان کودک و نوجوان از روش‌های مختلف درمانی مانند روان‌درمانی، رفتار درمانی، دارودرمانی، خانواده درمانی و ... استفاده می‌نمایند. آنها در مورد برنامه درمانی فرزندتان با او و شما گفتگو خواهند کرد. این گفتگو شامل نقاط قوت و ضعف هر درمان، امکانات موجود و خدمات قابل استفاده اجتماعی است.
پرسش: هزینه درمان‌های روان‌پزشکی چقدر است؟
پاسخ: هزینه درمان‌های روان‌پزشکی بر اساس پیچیدگی درمان و طول مدت آن تعیین می‌گردد. جلسات درمان روان‌پزشکی براساس یک قاعده منظم برنامه‌ریزی می‌شود و مدت زمان هر جلسه بر اساس نوع برنامه درمانی متفاوت خواهد بود. از ابتدای درمان موضوع هزینه و نحوه پرداخت آن باید با صداقت و صراحت بین روان‌پزشک و مراجعه کننده مورد گفتگو قرار گیرد.
پرسش: آیا درمان‌های روان‌پزشکی تحت پوشش بیمه قرار دارند؟
پاسخ: جزئیات این مطلب را باید از سازمان‌های بیمه‌کننده سوال نمود. بیشتر بیمه‌ها بخشی از هزینه‌های ارزیابی، مشاوره و درمان روان‌پزشکی را پوشش می‌دهند. در عین حال محدودیت‌هایی نیز وجود دارد. اگر بیمه شما هزینه درمان را به طور کامل پوشش نمی‌دهد یا تحمل هزینه‌ها برای شما مشکل است این مطلب را صادقانه با روان‌پزشک کودک و نوجوان در میان بگذارید.
پرسش: روان‌پزشکان کودک و نوجوان چه افرادی هستند؟
پاسخ: روان‌پزشکان کودک و نوجوان پزشکانی هستند که در ارزیابی و درمان کودکان و نوجوانانی که مشکلات روانی موجب اختلال در احساسات، افکار و رفتارهای آنها شده است، تخصص دارند. آنها در مورد درمان نوزادان، کودکان و نوجوانان و بالغین به صورت انفرادی یا در غالب زوج، خانواده یا گروه آموزش‌های ویژه دیده‌اند و در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مطب‌ها مشغول فعالیت هستند.
پرسش: روان‌پزشکان کودک و نوجوان چه آموزش‌هایی دیده‌اند؟
پاسخ: یک روان‌پزشک کودک و نوجوان حداقل 12 سال پس از دیپلم دبیرستان تحت آموزش بوده است. او 7 سال در دوره پزشکی عمومی، 3 سال دوره تخصصی روان‌پزشکی و 2 سال در دوره فوق تخصصی روان‌پزشکی کودک و نوجوان تعلیم دیده است. او پزشکی است که آزمون‌های دانشنامه تخصصی روان‌پزشکی و دانشنامه فوق‌تخصص روان‌پزشکی کودک و نوجوان را با موفقیت سپری کرده است و دانش نظری و تجربه عملی طبابت را داراست.
پرسش: چگونه می‌توان به یک روان‌پزشک کودک و نوجوان دسترسی یافت؟
پاسخ: روان‌پزشکان کودک و نوجوان در مراکز آموزشی درمانی دانشگاهی و بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های تخصصی و فوق‌تخصصی دانشکده‌های پزشکی فعالیت می‌کنند. شما می‌توانید همچنین از پزشک خانوادگی، متخصصان اطفال و مشاور مدرسه بخواهید که شما را به روان‌پزشک کودک و نوجوان معرفی نمایند.
پرسش: آیا مشکلات فرزندان حاصل کوتاهی والدین و خانواده‌هاست؟
پاسخ: این مسأله اغلب والدین و خانواده‌ها را نگران می‌کند، حتی بعضی از آنها ترس سرزنش شدن به روان‌پزشک کودک و نوجوان مراجعه نمی‌کنند. این که ما خود را مسول مشکل فرزندمان بدانیم و از این مساله نگران باشیم نشانه دلبستگی و مراقبت ما از اوست. مشکلات کودکان و نوجوانان دلایل متعددی دارد که گاهی این دلایل نامعلوم است ولی علت اغلب بیماری‌ها مشخص و قابل درمان است و نباید فرزندمان را از درمان‌های قابل دسترس محروم نماییم. روان‌پزشک کودک و نوجوان به والدین و خانواده‌ها کمک می‌کند تا خودشان را به خاطر مشکل فرزندشان سرزنش ننمایند. او همچنین سعی می‌کند تا آنان از این احساس که: چرا این مساله برای من و فرزند من رخ داده است؟ رها شوند.
پرسش: آیا فرزند من از این به بعد به عنوان یک بیمار روانی شناخته خواهد شد؟
پاسخ: والدین و خانواده‌ها اغلب نگران هستند که مبادا فرزندشان به عنوان بیمار روانی شناخته شود در حالی که کودکان و نوجوانان به همان صورت که ممکن است دچار بیماری‌های جسمی شوند، ممکن است دچار مشکلات عاطفی و رفتاری گردند. بسیاری از بیماری‌ها قابل درمان است و اغلب علایم با درمان بهبود می‌یابد. مطمئن باشید زمانی که بهبودی فرزند شما آغاز گردد، با احساس خوبی به خود و دیگران خواهید گفت که: «بله فرزند من دچار مشکل قابل توجهی بود ولی ما کمکی را که لازم بود دریافت کردیم و او رو به بهبودی است.»
مقالات مرتبط