همه ما کم و بیش اعتیاد را می‌شناسیم. حتماً تو هم در این باره چیزهایی از طریق رادیو، تلویزیون و دیگر رسانه‌های جمعی شنیده‌ای و یا در بین بستگان و آشنایان کسی را سراغ داری.
حالا اگر دوست داری دانش خودت رو درباره اعتیاد بیشتر کنی، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را که فقط ده دقیقه از وقتت رو می‌گیره بخونی. ما فکر می‌کنیم ارزشش را داره.

پس اول اینو بخون

• اگر کسی مواد تعارف کرد باید چکار کنیم؟
• اگر دوستانم زیاداصرار کردند چه؟
• می‌‌شه یکبار مصرف کنم دیگه نکنم؟
• کجا باشم؟ کجا نباشم؟
• بالاخره مواد یعنی چی؟ لذت یا خطر؟
• بالاخره به کی حرفامو بزنم؟
• نقش اعتقادات و پایبندی‌های دینی در پیشگیری از اعتیاد چقدر است؟
• دو باور نادرست
• از کی بپرسم؟

اگر کسی مواد تعارف کرد باید چکار کنم؟
ما ایرانی‌ها به خاطرفرهنگ سنتی خودمان، رد کردن تعارف دیگران یا به اصطلاح رد کردن دست دیگران را یک کار ناپسند می‌دونیم. جوانانی که درست فکرمی کنن، هر تعارفی را که مخالف با سلامت خودشون ببینن به راحتی رد می‌کنن و قاطع و محکم به اون نه می‌گن.
این که ما بتونیم به دوست خودمون نه بگیم، یک هنر است. باید این را قبول کنیم که نه گفت نمی‌تونه به ما در خیلی جاها کمک کنه. پس باید این مهارت رو در خودمون تقویت کنیم. از همین امروز رودربایستی رو کنار بذار و این تمرین رو آغاز کن:
به هر کسی که به تو مواد تعارف کرد قاطع و محکم بگو نه!!!!!!

اعتیاد، وابستگی یا نیاز بهمصرف هر روز مواد اعتیادآور

اگر دوستانم زیاد اصرار کردن چی؟
فشار گروه همسالان یکی از مسائل اساسی در امر اعتیاد جوانان به مواد است شاید تو توصیه‌های معلم، مربی، پدر یا مادرت رو قبول نکنی اما امکان دارد به راحتی حرف‌های حتی نادرست دوست نزدیکتو بپذیری. به این خاطر که دوستان تو همسن و سال خود تو هستن.
تاثیر افرادی که به شکل تو لباس می‌پوشن، مثل تو رفتار می‌کنن و همسن تو هستن روی تو بیشتر است. اکثر معتادان، اولین بار مواد را از دست دوستانشون گرفتن، پس تو هم باید این آمادگی را داشته باشی که اگر روزی یکی ازدوستان نزدیکت به تو مواد تعارف کرد، جلوی رودربایستی‌ات را بگیری  (پیشاپیش به این جمله‌ها فکر کن: خیلی کیف داره، شنگول می‌شی، سرحال می‌شی، بی خیال می‌شی... و اگر یک کم تردید کنی به تو می‌گویند: بچه ننه هستی! ترسویی! اول تجربه کن بعد بدش را بگو. هنوز مرد نشدی! ببین برای فلانی و فلانی اتفاقی نیفتاد و ...)
از قبل جواب‌هایی را برای اصرار بیش از حد دوستانت آماده کن.

می‌شه یکبار مصرف کنم ، دیگه نکنم؟
هیچکس تو دنیا نمی‌تونه به تو اطمینان بده که مصرف یکبار مواد، تو را معتاد نخواهد کرد. اکثر جوان‌ها، اول با این طرز تفکر که تفننی مصرف می‌کنیم، می‌خواهیم آزمایش کنیم، کنجکاویم بدونیم چیه؟ مصرف مواد را شروع کردن. هیچکس هم با مصرف روزهای اول و دوم،‌ فکر نمی‌کرد معتاد بشه. اصلاً معتادی را دیدی که به خاطر معتاد شدن، مصرف مواد را شروع کرده باشه؟ سوال دیگه اینه که پس این همه معتاد از کجا آمدن؟
شاید تنها یکبار امتحان کردن مواد به اعتیاد منجر بشه. آیا علاقه ‌داری، پریدن از ساختمان بیست طبقه و یا دست زدن به سیم‌های برق را یکبار هم که شده تو زندگیت امتحان کنی؟ پس به این مسئله فکر کن بعد به این جمله عمل کن.  مواد اعتیاد آور را حتی برای یکبار هم امتحان نکن.

مواد اعتیاد آور، شامل همه موادی است که روی مغز تاثیر گذاشته و باعث هیجان، افسردگی، رفتار غیر طبیعی و یا گیجی می‌شود و مصرف مکرر آن وابستگی ایجاد می‌نماید.

کجا باشم؟ کجا نباشم؟
هر قدر هم در نه گفتن ماهر باشی و در مقابل فشار دوستانت مقاومت کنی، باز یک جمع دوستانه یا تو را به سمت خودش می‌کشه و یا از نظر روحی و روانی تو را تحت فشار قرار میده.
تو باید بر خلاف جریان آب شنا کنی و این کار سخت و دشواریه و نیاز به انرژی زیادی داره. پس بهتره با علم به این که اکثر معتادان، اولین بار مواد را در همین جمع‌ها و میهمانی‌های دوستانه تجربه کرده‌اند، این مکان‌های آلوده را هر چه سریع‌تر ترک کنی. اگر از قبل با خبر شدی که توی آن مهمانی خاص چه خبره، اصلاً آنجا نرو به جمع‌های دوستانه که قرار است در آنجا مواد مصرف شود وارد نشو و اگر نمی‌دونستی و رفتی آنجا را ترک کن.

بالاخره مواد یعنی چه؟ لذت یا خطر؟
چون عوارض سوء مصرف مواد به سرعت ظاهر نمی‌شود، در آغاز بعضی‌ها تصور می‌کنن که مصرف مواد خطرناک نیست. اما باید بدانیم که مواد اعتیادآور یک سم کشنده تدریجی هستن که به مرور زمان اثرشان را نشان می‌دهند.
بعضی‌ها برای فروش مواد و یا توجیه مصرفشان به خاصیت‌های فراوان آن اشاره می‌کنن. در صورتی‌که موادمخدر دقیقاً اثری معکوس دارن و چون اطلاعات علمی همه جوانان در این مورد کافی نیست،به طور قطع به اشتباه می‌افتن. به طور مثال آیا می‌دونی که هر بار مصرف حشیش یا ماری جوانا یا گراس، هزاران سلول مغزی را که هیچوقت جایگزین نمی‌شن از بین می‌بره؟
خطرات و عوارض مصرف مواد را بشناس.

سوء مصرف مواد، بدین معناست که اگر چه فرد نسبت به مواد اعتیاد ندارد، ولی آن را مصرف می‌کند و درمقایسه با وابستگی حالات خفیف‌‌تری نشان می‌دهد.

بالاخره به کی حرفامو بزنم؟
تحقیقات نشان داده، بچه‌هایی که راحتتر با پدر و مادرشون حرف می‌زنن و درد دل می‌کنن، کمتر به آسیب‌های اجتماعی، انحرافات و مشکلات اخلاقی دچار می‌شن. پس به حرف‌های پدر و مادرت اعتماد کن. چون پدرها و مادرها، همیشه خیر خواه بچه‌ها هستن. ارتباط خودتو با پدر و مادرت محکم کن. مسائلت را با آن‌ها در میان بگذار و از آن‌ها راهنمایی بخواه.

پدرها و مادر‌ها بهترین‌های روی زمین هستن.

نقش اعتقادات و پایبندی‌های دینی در پیشگیری از اعتیاد چقدر است؟
تحقیقات در بسیاری از کشورهای دنیا نشان داده، کسانی که اعتقادات و پایبندی‌های مذهبی عمیق‌تری دارند از خطر مصرف مواد بیشتر در امان هستن.

اعتقادات و پایبندی‌های مذهبی خودتو تقویت کن.

دو باور نادرست
دو مورد را باید حتما بدونی، چرا که نوجوانان و جوانان به آن زیاد توجه نمی‌کنن. اول این که همه فکر می‌کنن کسی که مواد را به جوان‌ها معرفی می‌کنه، قیافه‌اش با بقیه فرق داره و حرکات و رفتار عجیبی از خودش نشون می‌ده. در صورتیکه بیشتر معتادان به‌وسیله دوستان و آشنایان نزدیک خودشون به مواد آلوده شدن. پس انتظار چهره‌های عجیب و غریب را نداشته باش. بلکه به جای آن دوستان و نزدیک‌تان خودتو دقیقاً بشناس.
دوم این که هیچ معتادی روزی که مصرف مواد را آغاز کرد دلش نمی‌خواست معتاد بشه. همه فکر می‌کنن با بقیه فرق دارن و هر وقت که خواستن می‌تونن ترک کنن، اما این طرز تفکر به اعتیاد منتهی می‌شه.
جوان به خودش می‌گه که من معتاد نمی‌شم، والدینش هم میگن بچه ما اصلا توی این خط‌ها نیست. اما اگر سری به مراکز درمانی اعتیاد و یا مراکز نگهداری معتادان بزنین، می‌بینید که چه جوان‌هایی با چه خصوصیاتی گرفتار این بلا شده‌اند. (قهرمان بسکتبال، نفر ممتاز المپیاد و... ) همه این‌ها را گفتیم تابگوییم: تو هم در معرض خطر هستی!

از کی بپرسم؟
برای دستیابی به اطلاعات تخصصی و صحیح، چه باید کرد؟
بعضی از جوان‌ها از نعمت داشتن والدین محروم هستن. بعضی‌ها هم به علت حجب و حیا و یا احساس فاصله و یا نداشتن روابط صمیمانه، نمی‌تونن مسائل و سوالات خودشون را با پدر و مادرشون مطرح کنن، به همین خاطر با دوستانشون مشورت می‌کنن و یا حرف‌هاشون را پیش خودشون نگه می‌دارند. وقتی با کسی درد دل نکنی، اضطراب و بیماری‌های روحی شدت پیدا می‌کنن و خطر گرایش به مصرف مواد اعتیادآور افزایش پیدا می‌کنه، پس اول با پدر یا مادرت صحبت کن و اگر به هردلیل نشد، از مشاور مدرسه‌ات و یا مشاوره حضوری مراکز مشاوره و یا مشاوره تلفنی با صدای مشاور (148) سوال کن، چون باید بدونی که اطلاعات دوست تو، بیشتر از تو نیست. حتی اگر کمی هم بیشتر باشه، تجربه پدر و مادرها را و یا تخصص مشاوران رانداره.

هنگام سختی، محنت و ناراحتی با پدر و مادر و یا یک بزرگتر قابل اعتماد و یا یک مشاور، مشورت کن.

مقالات مرتبط

* مدیریت فشار روان
* محرک‌ها